Wchodzenie w okres nastoletni to czas intensywnych zmian – zarówno fizycznych, emocjonalnych, jak i społecznych. Nastolatkowie często poszukują swojej tożsamości, próbują zrozumieć świat, w którym żyją, i wyznaczają swoje granice. Dlatego ważne jest, aby dorośli – rodzice, nauczyciele czy opiekunowie – potrafili skutecznie komunikować się z młodymi ludźmi oraz szanować ich granice.
Lubisz gdy rozmówca Cię słucha? Widzisz kiedy to robi aktywnie, a kiedy tylko czeka aż skończysz mówić? Młodzi ludzie mają dokładnie tak samo.
Pokaż dziecku, że go słuchasz. Ważne jest, aby nastolatek czuł, że jego zdanie ma znaczenie. Słuchaj uważnie, co mówi, starając się zrozumieć jego perspektywę. Unikaj przerywania i oceniania. Daj mu przestrzeń, aby mógł wyrazić swoje myśli i uczucia.
Używaj języka zrozumiałego dla nastolatka. Unikaj używania skomplikowanego słownictwa czy przesadnych metafor. Staraj się mówić prostym i zrozumiałym językiem, który będzie dla niego przystępny.
Mów o własnych doświadczeniach i dziel się nimi. Bądź otwarty i szczery. Dziel się swoimi myślami i uczuciami. Pokazuj, że masz swoje obawy i dylematy. To może pomóc nastolatkowi zrozumieć, że każdy z nas ma swoje problemy i że rozmawianie o nich jest normalne.
Nastolatkowie mają niebywałą moc wyprowadzania dorosłych z równowagi. Niektórzy osiągnęli poziom mistrzowski, ale Ty Rodzicu pokaż, co to znaczy odpowiedzialność, i jak należy się zachowywać. W momentach napięcia emocjonalnego, staraj się utrzymać spokój. Krzyki czy oskarżenia mogą tylko pogorszyć sytuację i zniechęcić nastolatka do otwarcia się.
Bądź zainteresowany, jak to okazać? Zamiast narzucać swoje zdanie, zadawaj pytania, które skłonią nastolatka do refleksji. To pomoże mu samodzielnie dojść do wniosków, a jednocześnie pokaże, że interesujesz się jego opinią.
Każdy z nas ma swoje granice, nastolatkowie również. A jakie znaczenie ma poszanowanie granic nastolatka? Zastanawiałeś się nad tym Rodzicu?
Granice, które nastolatkowie wyznaczają, są kluczowe dla ich rozwoju emocjonalnego i psychicznego. Poszanowanie tych granic jest niezbędne do budowania zdrowej relacji, opartej na zaufaniu. Kiedy nastolatek czuje, że jego przestrzeń jest szanowana, staje się bardziej otwarty na rozmowę i współpracę. Nie musi się ukrywać, nieść, ponieważ wie, że ma swoją przestrzeń.
A teraz odpowiedzmy sobie na pytanie dlaczego granice są ważne? Kiedy nastolatek wie, że jego granice są respektowane, czuje się bezpieczniej i pewniej w swoich wyborach. Poszanowanie jego granic buduje poczucie bezpieczeństwa.
Wyznaczanie granic jest częścią procesu odkrywania siebie. Nastolatkowie uczą się, kim są i co jest dla nich ważne, a respektowanie ich granic wspiera ten proces, pozwala to na rozwój tożsamości. Nie oczekujmy, że nasze dzieci będą naszą wierną kopią, i będą myślały tak jak my.
Kiedy dorośli szanują granice nastolatka, uczą go, jak ważne jest stawianie własnych granic w relacjach z innymi. To niezwykle ważna nauka asertywności, która przyda się w dorosłości.
A jak to zrobić, aby stawiać własne granice i egzekwować ich poszanowanie? Stawianie granic nie dotyczy tylko nastolatków – dorośli również muszą umieć wyznaczać swoje granice. Ważne jest, aby być konsekwentnym w ich egzekwowaniu. Określ drogi Rodzicu, jakie są Twoje granice i dlaczego są dla Ciebie ważne. Im jaśniej to przedstawisz, tym łatwiej będzie innym zrozumieć Twoje potrzeby. Podaj konkrety. Mów jasnym, zrozumiałym językiem.
Używaj "ja" w swoich wypowiedziach, aby wyrazić, jak się czujesz w danej sytuacji. Mów co Ci się nie spodobało, czego konkretnie dotyczy Twoje zaniepokojenie.
Jeśli określisz swoje granice, ważne jest, aby ich przestrzegać. Jeśli ktoś je przekracza, zareaguj w sposób adekwatny i spokojny, wyjaśniając, dlaczego jest to dla Ciebie nieakceptowalne. Pamiętaj o konsekwencji. Dziecko musi mieć poczucie stabilizacji i wiedzieć, ze są rzeczy które pozostają niezmienne.
Jesteś dorosły, ale pamiętaj o poszanowaniu granic innych osób. Wzajemny szacunek jest kluczowy w każdej relacji. Jeśli chcesz, aby Twoje granice były szanowane, musisz również respektować granice innych. Jeśli granice są przekraczane, rozmawiaj o tym. Staraj się zrozumieć, dlaczego tak się stało, a jednocześnie wyjaśnij, jak się czujesz.
Rozmawianie z nastolatkiem to niełatwa sztuka, która wymaga empatii, zrozumienia i umiejętności komunikacyjnych. Poszanowanie granic nastolatków oraz stawianie własnych granic to kluczowe elementy budowania zdrowych relacji. Dzięki temu można stworzyć atmosferę zaufania, w której zarówno nastolatek, jak i dorosły będą mogli się rozwijać i wspierać nawzajem.
Pamiętaj Rodzicu, że relacja którą zbudujesz teraz, będzie owocować przez resztę życia. Warto o to dbać.
Tekst: Ala Fijałkowska